Waarom vieren wij Sinterklaas?

Sinterklaas wordt gevierd als een traditie die diep geworteld is in de Nederlandse en Belgische cultuur. Het feest vindt zijn oorsprong in de verering van Sint-Nicolaas, een heilige uit de vierde eeuw, en is door de eeuwen heen uitgegroeid tot een geliefd kinderfeest. Hier zijn de belangrijkste redenen waarom we Sinterklaas vieren:

• 1. Herdenking van Sint-Nicolaas Sint-Nicolaas, de bisschop van Myra (in het huidige Turkije), stond bekend om zijn goede daden, vrijgevigheid en hulp aan de armen en kinderen. Hij was een beschermheilige van zeelieden, kinderen en handelaren. Het Sinterklaasfeest eert zijn nalatenschap van vrijgevigheid en zorgzaamheid.
• 2. Traditie en folklore Het feest is een mix van christelijke tradities en volksverhalen. Rond de 13e eeuw werd Sint-Nicolaas populair in Europa, en het vieren van zijn naamdag op 6 december (de dag van zijn sterfdatum) verspreidde zich. In Nederland en België ontwikkelden zich specifieke gebruiken, zoals het zetten van de schoen, liedjes zingen en het geven van cadeautjes.
• 3. Een feest voor kinderen Sinterklaas wordt gevierd als een kinderfeest waarbij kinderen centraal staan. Het idee van Sinterklaas die cadeautjes brengt en in het geheim schoentjes vult, maakt het feest magisch en spannend. Ook de figuur van Zwarte Piet (tegenwoordig vaak in gemoderniseerde vormen, zoals de roetveegpiet) speelt hierbij een rol.
• 4. Gezelligheid en samenkomen Sinterklaas is een moment van gezelligheid en familie. Het gezamenlijk zingen, dichten, cadeautjes uitpakken en samen eten versterkt de band tussen mensen. Ook volwassenen doen vaak mee met surprises en gedichten, wat een speels element toevoegt.
• 5. Culturele identiteit Het Sinterklaasfeest is een belangrijk onderdeel van de Nederlandse en Vlaamse culturele identiteit. Het draagt bij aan het overdragen van tradities van generatie op generatie en biedt een gevoel van verbondenheid.

Hoewel het feest de afgelopen jaren is aangepast om te passen bij moderne waarden, blijft de essentie ervan – het vieren van vrijgevigheid en samenhorigheid – bestaan.

Wie was Sint-Nicolaas?

Sinterklaas, ook wel bekend als Sint-Nicolaas, is een historische figuur die zijn oorsprong vindt in Nikolaas van Myra. Hij was een bisschop die leefde in de 3e en 4e eeuw na Christus en wordt beschouwd als de inspiratiebron voor het feest dat we nu kennen.

Levensperiode: Nikolaas van Myra werd geboren rond 270 na Christus in Patara, in het huidige Turkije. Hij stierf op 6 december, waarschijnlijk in het jaar 343.
Rol: Hij was bisschop van Myra (nu Demre in Turkije), een belangrijke stad in het Romeinse Rijk. Nikolaas stond bekend om zijn vrijgevigheid, zorg voor armen en kinderen, en het helpen van hen in nood.
Legendes: Veel verhalen over hem zijn legenden die zijn heiligheid benadrukken. Een beroemd verhaal vertelt hoe hij drie jonge meisjes redde van slavernij door hen een bruidsschat te geven, waarmee hij hun toekomst veiligstelde. Ook zou hij kinderen gered hebben en wonderen hebben verricht.

De transformatie naar Sinterklaas

Na zijn dood werd Sint-Nicolaas heilig verklaard en werd hij een van de populairste heiligen in het christendom. Zijn feestdag, 6 december, werd vooral in Europa gevierd. In Nederland en België ontwikkelde zich het Sinterklaasfeest, waarin zijn vrijgevigheid centraal staat. Hij werd de patroonheilige van onder andere kinderen, zeelieden en kooplieden. De traditie zoals we die nu kennen, met zijn aankomst per boot, de stoomboot, Zwarte Piet en het geven van cadeautjes, ontstond in de loop van de middeleeuwen en is daarna verder geëvolueerd.

Zijn er historische bronnen over Nikolaas?

Hoewel er enkele historische vermeldingen over Nikolaas bestaan, is veel van wat we weten gebaseerd op overlevering en legendes. Zijn relieken bevinden zich in Bari, Italië, waar ze in de 11e eeuw heen werden gebracht nadat Myra werd bedreigd door invallen.

Het feest van Sinterklaas, met zijn wortels in de middeleeuwse volkscultuur, is uiteindelijk uitgegroeid tot een geliefd feest in Nederland, België en andere delen van de wereld.