Seksuele gezondheid en seksuele voorkeur is een recht voor iedereen
Iedereen heeft recht op juiste informatie, goede voorzieningen rondom seksuelegezondheid en het invullen en uitdrukken van de eigen seksualiteit. Of je nu jong of oud, gezond of ziek, LHBTI, cis- of transgender bent en of het nu om mannen, vrouwen of non-binaire personen gaat. Hoewel dit vanzelfsprekend klinkt, is het dat niet. In veel landen heerst nog altijd een taboe op seksualiteit. In dit artikel gaan we dieper in op seksuelegezondheid en seksuelevoorkeur. Wat houden deze termen in, en waarom zijn ze zo belangrijk voor je kwaliteit van leven?
Seksuele gezondheid
Seksuele gezondheid is een belangrijk onderdeel van de algemene gezondheid van een persoon. Wie seksueel gezond is, hoeft niet per definitie geen ziekte of beperking onder de leden te hebben. Bij seksuele gezondheid draait het om gezond seksueel gedrag. Dit gedrag omhelst onder meer:
- Relaties die veilig, vrijwillig en prettig zijn;
- Het nemen van verantwoordelijkheid;
- Het tonen van respect;
- Seksuele relaties zonder dwang, geweld en discriminatie;
- Het bevorderen van vrijheid, weerbaarheid en veiligheid.
Seksuele gezondheid bevat daarnaast zaken als het tegengaan van de verspreiding van (chronische) infectieziekten zoals HIV, aids en soa’s die niet alleen individuen, maar ook de volksgezondheid kunnen aantasten. Goede voorlichting en hulpverlening is hierbij van essentieel belang. Seksueel grensoverschrijdend gedrag is eveneens een onderwerp dat past. Het is namelijk een vorm van seksueel gedrag dat schadelijk is voor het welzijn en bovendien een groot gevoel van onveiligheid oproept in de maatschappij.
Seksuele voorkeur
In Nederland is iedereen vrij om een eigen seksuele voorkeur te hebben. Als hetero is het over het algemeen makkelijk om je seksuele voorkeur kenbaar te maken. Voor andere personen is dit moeilijker. Toch is er geen wet die voorschrijft welke voorkeur je moet uitdrukken. Een regenboog parade (of: Pride) is een goed voorbeeld van een massa mensen die hun liefde uit voor hetzelfde geslacht, beide geslachten of andere vormen van seksuele voorkeuren die je binnen de LHBTI-gemeenschap tegenkomt. Het mogen uiten van de eigen seksuele voorkeur is een belangrijke vorm van autonomie. Er is hier dan ook geen sprake van sociale druk van anderen of controle van de naaste omgeving bij het kiezen van een partner.
Waarom is seksuele gezondheid en seksuele voorkeur belangrijk?
Aan het niet op de juiste manier omgaan met seksuele gezondheid kleven ernstige gevolgen. Deze gevolgen verschillen per categorie. Seksueel geweld creëert bijvoorbeeld een onveilige omgeving. Personen in die omgeving kunnen lichamelijk, maar ook mentaal beschadigd raken. Mannen die blootgesteld zijn aan dit soort geweld, hebben bovendien een grotere kans om later zelf dader te worden. HIV, aids en soa’s kunnen leiden tot allerlei lichamelijke gebreken, zoals een slecht immuunsysteem en onvruchtbaarheid. Dat seksuele gezondheid en seksuele voorkeur hand in hand gaan, blijkt wel uit de cijfers. Homoseksuele jongens hebben een grotere kans om slachtoffer te worden van seksueel geweld. Mannen die seks hebben met andere mannen lopen een hoger risico op een scala aan (chronische) infectieziekten. Het niet in acht nemen van de seksuele gezondheid zorgt bovendien voor mentale en psychosociale problemen. Gedragsproblemen, eetstoornissen, angstklachten en depressie zijn allemaal voorbeelden van aandoeningen die kunnen ontstaan als de seksuele gezondheid en het juist uitdrukken van de eigen seksuele voorkeur niet in acht worden genomen.
Welke instanties zetten zich in?
Nederland kent veel verschillende instanties die zich inzetten voor het bevorderen van de seksuele gezondheid en het steunen van uiteenlopende seksuele voorkeuren. Hieronder lichten we er een paar voor je uit.
De GGD
De GGD is een belangrijk orgaan binnen het verspreiden van juiste informatie en goede zorgverlening omtrent seksuele gezondheid. Ze zetten zich onder meer in voor veilige seks en het terugdringen van soa’s. Een onderdeel van de GGD is Sense, de afdeling waar iedereen onder de 25 jaar vragen kan stellen met betrekking tot seksuele gezondheid en seksuele voorkeur.
Rutgers
Bij Rutgers ligt de nadruk op het verbeteren van de seksuele gezondheid van personen die beiden de ‘norm’ vallen. Denk hierbij aan ouderen, mensen die tot de LHBTI community vallen, (chronisch) zieken, mensen met een beperking en iedereen met psychische problemen. Rutgers werkt onder meer samen met het Trimbos Instituut en zet zich in voor seksuele gezondheidszorg op maat. Iedereen is immers anders, maar verdient wel de beste zorg.
COC Nederland
Het COC zet zich in voor een diverse, inclusieve samenleving waarin iedereen het recht heeft om de eigen seksuele voorkeur te uiten. Ze strijden voor gelijke rechten voor LHBTI personen, emancipatie en meer acceptatie. Hiervoor lanceert het COC campagnes en realiseren ze voorlichtingen op scholen, binnen de politiek, in de zorg en in ontwikkelingslanden. Er is extra oog voor de verschillende opvattingen binnen diverse culturen. Ze maken voorlichtingen op maat om sterke verbinding tussen culturen te bewerkstelligen.